Pravila studiranja

Pravila studiranja se regulišu Zakonom o visokom obrazovanju (ZoVO) i opštim aktom visokoškolske ustanove (univerzitet, fakultet i dr.). ZoVO je donet 30. avgusta 2005. godine i smatra se reformskim zakonom koji treba da dovede do usaglašavanja našeg visokog obrazovanja sa evopskim normama i standardima Bolonjskog procesa. Njegovo uvođenje u sistem našeg obrazovanja trajaće postepeno tokom naredne dve godine, do kada će na snazi ostajati neke odredbe bivšeg Zakona o Unvezitetu (1.V 2002. god.)

OPŠTE INFORMACIJE (ZoVo)

Pravo na visoko obrazovanje imaju sva lica sa prethodno stečenim srednjim obrazovanjem. Visoko obrazovanje se ostvaruje kroz akademske i strukovne studije.

Akademske studije osposobljavaju studente za razvoj i primenu naučnih, stručnih i umetničkih dostignuća, a strukovne imaju za cilj osposobljavanje studenata za praktičnu primenu znanja i veština u okviru radnih procesa.

Studije prvog stepena su osnovne strukovne i akademske studije.

U studije drugog stepena spadaju: specijalističke strukovne, kao i diplomske (master) i specijalističke akademske studije, a studije trećeg stepena su doktorske akademske studije.

Školska godina počinje 1. oktobra i traje ukupno 12 meseci. Nastava traje 30 nedelja (podeljenih u dva semestra ili tri trimestra). Ukupan broj časova aktivne nastave u toku školske godine iznosi najmanje 600 časova. Nastava iz jednog predmeta traje od jednog do dva semestra ili od jednog do tri trimestra.

UPIS STUDIJA

Upis na visokoškolsku ustanovu se vrši na osnovu konkursa, koji ustanova raspisuje najmanje 5 meseci pre početka školske godine.

Rangiranje kandidata se sprovodi na osnovu opšteg uspeha ostvarenog tokom srednjoškolskog obrazovanja i rezultata prijemnog ispita. Kandidat sa položenom opštom maturom može se upisati i bez polaganja prijemnog ispita, u skladu sa opštim aktom visokoškolske ustanove. Kandidat koji nastavlja studije, ili vrši prelaz sa druge ustanove, može se upisati u skladu sa opštim aktom visokoškolske ustanove.

Strani državljani se mogu upisati na studijske programe pod istim uslovima kao i domaći državljani. Pritom, strani državljanin uz ostalu dokumentaciju, podnosi i nostrifikovanu diplomu o okončanju četvorogodišnje srednje škole, dokaz o zdravstvenom osiguranju za školsku godinu koju upisuje i uverenje ovlašćene komisije o vladanju srpskim jezikom.

ESPB I TRAJANJE STUDIJA

Svaki predmet u okviru studijskog programa nosi odgovarajući broj ESPB (Evropski sistem prenosa bodova) bodova, čijim se zbirom označava ukupan obim studija. Zbir od 60 ESPB bodova odgovara prosečnom angažovanju studenta u toku jedne školske godine. Pod angažovanjem studenta podrazumevaju se aktivnosti u vezi sa nastavom (predavanja, vežbe, praktična nastava, seminari...), samostalnim učenjem, kolokvijumima, ispitom, izradom završnog rada, dobrovoljnim radom u lokalnoj zajednici (koji organizuje visokoškolska ustanova) i dr. Osnovne akademske studije imaju od 180 od 240 ESPB bodova. Diplomske akademske studije imaju u zavisnosti od obima osnovnih studija 60 ESPB ili 120 ESPB bodova (potrebno je ostvariti najmanje 300 bodova na osnovnim i diplomskim studijama zajedno). Doktorske studije imaju najmanje 180 ESPB bodova, ukoliko je tokom prethodnog obrazovanja ostvareno najmanje 300 bodova. Izuzetak su programi iz medicinskih nauka, kod kojih se mogu integrisati osnovne i diplomske studije tako da ukupan obim ne prelazi 360 ESPB bodova.

STATUS STUDENTA

Status studenta stiče se upisom na akreditovane studijske programe koje organizuje visokoškolska ustanova. Student može biti u statusu koji podrazumeva finansiranje studija iz budžeta Republike (budžetski) ili statusu studenta koji se sam finansira (samofinansirajući).Početkom školske godine, student se opredeljuje za određeni broj predmeta koji nosi najmanje 37 ESPB bodova (za samofinansirajuće studente), odnosno 60 ESPB bodova (za budžetske studente). Budžetski student koji u toku školske godine ostvari 60 ESPB bodova ima pravo da nastavi studije u istom statusu. Budžetski student koji ostvari manje od 60 ESPB bodova, može nastaviti studije u statusu samofinansirajućeg studenta.

Samofinansirajući student koji u toku školske godine ostvari 60 ESPB bodova iz tekuće godine studija, može u narednoj godini da pređe u budžetski status, ukoliko se rangira u okviru propisanog ukupnog broja studenta koji se finansiraju iz budžeta. Status studenta prestaje: ispisivanjem sa studija; završetkom studija; neupisivanjem školske godine; nezavršavanjem studija u dvostruko dužem roku nego što je predviđeno; isključenjem sa studija.

ISPITI I OCENJIVANJE

Ispit se polaže po okončanju nastave iz odnosnog predmeta. Polaganje može biti usmeno, pismeno i praktično.Ispitni rokovi su: januarski, aprilski, junski, septembarski i oktobarski. Isti ispit student može da polaže najviše 3 puta u toku jedne školske godine. Izuzetak je kada je studentu preostao samo jedan nepoloženi ispit iz programa upisane godine, i tada se taj ispit može položiti u naknadnom ispitnom roku, do početka naredne školske godine. Ispunjavanjem predispitnih obaveza i polaganjem ispita student može ostvariti najviše 100 poena. Predispitne obaveze učestvuju u ukupnom zbiru sa najmanje 30, a najviše 70 poena. Uspeh studenta na ispitu se izražava ocenom od 5 (nije položio) do 10 (odličan), ili na neki drugi, nenumerički, način u skladu sa navedenim odnosom.

PRAVA I OBAVEZE STUDENATA

Student ima pravo na:

upis, kvalitetno školovanje i objektivno ocenjivanje;
blagovremeno i tačno informisanje o svim pitanjima koja se odnose na studije;
aktivno učestvovanje u donošenju odluka, skladno zakonu;
samoorganizovanje i izražavanje sopstvenog mišljenja;
povlastice koje proizilaze iz statusa studenta;
podjednako kvalitetne uslove studija za sve studente;
obrazovanje na jeziku nacionalne manjine, skladno zakonu;
različitost i zaštitu od diskriminacije;
to da bira i bude biran na izborima za Studentski parlament i druge organe visokoškolske ustanove.
Student je dužan da:

ispunjava nastavne i predispitne obaveze;
poštuje opšte akte ustanove;
poštuje prava drugih studenata i zaposlenih u visokoškolskoj ustanovi;
učestvuje u donošenju odluka, skladno zakonu.
U slučaju narušavanja prava, student može podneti žalbu u skladu sa statutom visokoškolske ustanove. Student ima pravo da podnese prigovor na dobijenu ocenu u roku od 36 časova od dobijanja ocene, ukoliko smatra da ispit nije sproveden u skladu sa zakonom i statutom. Nakon 24 časa od podnošenja prigovora, nadležni organ donosi odluku. Ukoliko se prigovor usvoji student ponovo polaže ispit u roku od 3 dana.

MIROVANJE

Studentu se, na njegov zahtev, odobrava mirovanje prava i obaveza u slučaju: teže bolesti; odlaska na stručnu praksu (u trajanju od najmanje 6 meseci); odsluženja i dosluženja vojnog roka; nege deteta do godine dana života; održavanja trudnoće i dr. u skladu sa opštim aktom. Student koji zbog bolesti ili stručnog usavršavanja u trajanju od najmanje 3 meseca, bio sprečen da polaže ispit, može polagati ispit u prvom narednom roku, u skladu sa opštim aktom.

JAVNE ISPRAVE STUDENATA

Javne isprave su: studentska knjižica (indeks), diploma o stečenom visokom obrazovanju i dodatak diplomi. Diploma i dodatak diplomi se izdaju i na engleskom jeziku. Dodatak diplome sadrži detaljne podatke o uspešno okončanom studijskom programu, kao i opis sistema visokog obrazovanja.

STUDENTSKI PARLAMENT

Studentski parlament je organ visokoškolske ustanove (univerzitet) i visokoškolske jedinice (fakultet), čiji je cilj ostvarenje prava i zaštita interesa studenata. Pravo da bira i bude biran u Studentski parlament ima svaki upisani student. Izbori se održavaju tajnim i neposrednim glasanjem u aprilu mesecu, a mandat članova Parlamenta traje godinu dana. Studentski parlament bira i razrešava predstavnike studenata u organima visokoškolske ustanove, kao i u drugim organima gde su zastupljeni predstavnici studenata. Način izbora i broj članova Parlamenta uređuje se opštim aktom visokoškolske ustanove. Dodatno uređivanje oblasti studentskog organizovanja i predstavljanja očekuje se sa usvajanjem posebnog Zakona o studentskom organizovanju.

Da li znate?
Studenti koij su se upisali 2005/06. godine, studiraće po pravilima po kojima su i započeli studije (ZoU iz 2002. godine). Studenti osnovnih studija imaju pravo da završe studije po ovim uslovima najduze za dve godine po isteku redovnog trajanja studija. Npr., u slučaju četvorogodišnjeg redovnog trajanja, studije se po ovom sistemu moraju završiti za šest godina, nakon čega se vrši prelazak na nov studijski program.

PRAVILA STUDIJA PO ZAKONU O UNIVERZITETU (2002.)

Student koji se finansira iz budžeta može u toku studija obnoviti dve različite godine. Ako student u obnovljenoj godini studija ne ispuni uslov za upis u narednu godinu studija, nastavlja školovanje u statusu studenta koji plaća školarinu. Student koji plaća školarinu i ispuni uslove za upis u narednu godinu studija u roku od jedne školske godine, stiče pravo da nastavi školovanje u okviru broja studenata koji se finansiraju iz budžeta.

Student može upisati narednu godinu studija sa:

dva nepoložena ispita, ukoliko je u prethodnoj godini studija bilo najviše sedam predmeta;
tri nepoložena ispita, ukoliko je u prethodnoj godini studija bilo osam, devet ili deset predmeta;
četiri nepoložena ispita, ukoliko je u prethodnoj godini studija bilo najmanje jedanaest predmeta;
Student može upisati završnu godinu studija ako položi ispite iz najmanje polovine (ili odgovarajućeg broja) nastavnih predmeta iz prethodne godine studije.

Student ima pravo da završi studije po započetom nastavnom planu i programu. Student koji posle obnovljene godine studija ne ispuni uslov za upis u narednu godinu nastavlja studije po novom nastavnom planu i programu.

Pri utvrđivanju ocene na ispitu uzima se u obzir i rezultat studenta postignut na vežbama, kolokvijumima, seminarima ili drugim oblicima nastave. Uspeh studenata na ispitu izražava se ocenom od 5 (pet) do 10 (deset). Ocena se up-isuje u indeks i zapisnik, osim ocene 5 (pet), koja se ne upisuje u indeks.

Ispitni rokovi jesu: junski, septembarski i januarski, kao i dva ispitna roka koja fakultet, odnosno univerzitet utvrđuje u skladu sa vremenom ostvarivanja programa nastave. Fakultet može predvideti i dodatne ispitne rokove. Student koji u prve dve godine osnovnih studija postigne prosečnu ocenu najmanje 8,5 (osam ipo) ima pravo da završi studije u roku kraćem od predviđenog.
Izvor: http://www.vodickrozbu.com/univerzitet/pravila_studiranja.htm